jueves, 15 de marzo de 2007

Taller - Blogs: técnicas aplicadas a la enseñanza - Gloria Casado




Taller - blogs and podcast - Ann Foreman



Taller - B1 eta B2 - Antxon Peñalba



Taller-TV5 Monde. Murielle Bidault



Taller-Von derKann-Beschreibung Zut Unterrichtsunde-Virginia Gil Braojos





Un descanso para reponer fuerzas















Conferencia "de la programación a la unidad didáctica"-Lui García










Conferencia inaugural - Kirmen Uribe -












A punto para la Conferencia Inaugural








































jueves, 8 de marzo de 2007

7 jours sur la planète, un dispositif interactif multimédia pour apprendre le français avec TV5MONDE

Michel Boiron, CAVILAM, mboiron@cavilam.com
Évelyne Pâquier, Jérôme Carujo, Service promotion et enseignement du français de TV5MONDE, enseignant@tv5.org
Présentation par Murielle Bidault, CAVILAM, mbidault@cavilam.com

7 jours sur la planète est le dernier-né des outils pédagogiques mis en place par TV5MONDE pour soutenir l’enseignement du français. Ce dispositif interactif multimédia permet de travailler la compréhension et l’expression écrites et orales à partir de séquences d’un journal télévisé tout en participant à une éducation progressive aux médias. Le projet constitue une vraie innovation pédagogique accessible gratuitement qui associe l’acquisition de la langue française à une ouverture sur le monde.
L’utilisation régulière du dispositif va conduire les apprenants, adolescents ou adultes, à progresser rapidement dans les compétences visées et à développer des stratégies adéquates. Cette acquisition se fait ici en lien étroit avec l’actualité et les tâches proposées permettent d’accéder aux documents dès le niveau élémentaire.
De prime abord d’accès difficile, les documents offrent une immense diversité de contenus. A contrario, ils appartiennent au même genre - les séquences d’un journal télévisé - ; en moins de deux minutes, l’information essentielle sur un sujet choisi doit être transmise de manière compréhensible et intéressante pour le téléspectateur. La fréquence importante de l’utilisation de certains mots et expressions et une construction répétitive sont donc rapidement repérés par l’usager.
TV5MONDE, la chaîne francophone internationale et les enseignants

La chaîne francophone TV5MONDE a été créée en 1984. Elle diffuse dans le monde entier sur huit signaux différents des émissions françaises (France 2, France 3, France 4, France 5, Arte), belges (RTBF), suisses (TSR) et canadiennes (consortium de chaînes québécoises : Télé-Québec et Radio-Canada) ainsi que ses propres productions essentiellement consacrées à l’information. TV5MONDE est une chaîne généraliste dont la programmation comprend outre l’information, des films, des fictions, des documentaires, des émissions musicales et de divertissement, etc. Cette programmation constitue un flux continu de documents authentiques télévisuels utilisables en classe pour le professeur de français.
En parallèle à la diffusion télévisée, la chaîne dispose d’un site Internet exceptionnel, véritable portail proposant de nombreuses rubriques (information, cinéma, langue française, voyageurs, musique, météo, etc.) : www.tv5.org [1].
[1] www.tv5.ca pour les téléspectateurs canadiens
Depuis 1995, TV5MONDE a initié un dialogue intense avec ses usagers enseignants et apprenants de français. Elle a développé avec diverses institutions pédagogiques (essentiellement le CAVILAM, mais aussi le CIEP, les Alliances françaises et la CCIP) une démarche pédagogique appelée « apprendre et enseigner avec TV5MONDE » destinée à faciliter l’utilisation pédagogique de ses émissions dans le cadre de la classe de français.
Cette démarche est accessible en ligne gratuitement sur le site de la chaîne : http://www.tv5.org/enseignants.
7 jours sur la planète, un journal télévisé accompagné d’une démarche pédagogique multiforme

7 jours sur la planète est avant tout un journal télévisé hebdomadaire dont l’objet est de proposer un regard sur les faits marquants de la semaine écoulée. Il est présenté par sa rédactrice en chef, Valérie Tibet, enregistré le vendredi et diffusé le samedi matin. (Horaire local disponible sur www.tv5.org/programmes. Vite ! À vos magnétoscopes !)

Ce journal et son accompagnement pédagogique sont le fruit d’une collaboration étroite de TV5MONDE avec la direction de la coopération internationale et du français du ministère français des Affaires étrangères (Dgcid), l’Organisation internationale de la Francophonie (OIF), l’Agence universitaire de la Francophonie (AUF) et TV5 Québec Canada. Les contenus pédagogiques sont réalisés en alternance par le CAVILAM (Centre d’Approches vivantes des Langues et des Médias) et l’AFBE (Alliance française de Bruxelles-Europe).
Une démarche pédagogique pour l’auto-apprentissage et le face à face pédagogique

Plusieurs utilisations de 7 jours sur la planète ont été prévues : soit en autonomie chez soi pour l’apprenant, soit en salle informatique ou multimédia en auto-apprentissage individuel ou tutoré, ou encore dans le cadre de la classe habituelle.

En auto apprentissage indépendant - autodidaxie -, chaque internaute peut aller sur le site de TV5MONDE et s’exercer régulièrement et gratuitement à accomplir les exercices proposés en ligne. Le matériel nécessaire pour en profiter est relativement basique : il suffit d’avoir un ordinateur et un accès Internet. Les logiciels Flash player et Acrobat Reader nécessaires pour lire les fichiers à imprimer ainsi que les vidéos et exercices sont en téléchargement gratuit.

Dans le cadre d’une salle informatique ou multimédia, ces exercices peuvent être réalisés individuellement ou à deux. Le professeur joue ici un rôle de tuteur et se déplace de poste d’élève en poste d’élève pour apporter son soutien à la réalisation des exercices.
Cette démarche peut constituer une étape afin d’inciter les élèves, adolescents ou adultes, à continuer eux-mêmes à s’entraîner à domicile s’ils ont le matériel nécessaire.

Dans la classe habituelle, deux hypothèses de travail sont pertinentes : la présentation avec un magnétoscope et un téléviseur des séquences enregistrées le samedi matin ou bien la vidéoprojection avec un ordinateur connecté à Internet et équipé d’enceintes pour le son. L’image est alors projetée sur le mur ou sur un écran. L’idée du visionnage d’un document accessible en direct a évidemment un fort impact motivationnel sur les élèves. Les parcours pédagogiques sont alors basés sur les fiches de travail proposées dans l’accompagnement pédagogique de l’émission.

Un dispositif interactif multimédia

Le magazine 7 jours sur la planète a été conçu dès le départ pour être utilisé dans le cadre de l’enseignement du français : le journal est donc entièrement sous-titré en français dans sa version à l’antenne ; les sujets choisis touchent le monde entier ; enfin, aucune connaissance préalable de l’actualité ou des protagonistes cités n’est supposée connue par le téléspectateur.
Le journal est archivé pendant quinze jours sur le site www.tv5.org/info et accompagné, pour trois de ses sujets sélectionnés par les équipes pédagogiques, d’un dispositif complet pour l’apprentissage du français. Chaque séquence est accessible directement sans qu’il soit nécessaire de visionner l’intégralité du journal.
En résumé, chaque semaine, le dispositif pédagogique comprend :

- le visionnage possible du journal en ligne, sujet par sujet ;
- trois séquences didactisées pour trois niveaux de connaissance linguistique : A2 (élémentaire), B1 (intermédiaire) et B2 (avancé) selon l’échelle des niveaux du Cadre européen commun de référence (CECR) ;
- des outils complémentaires pour pouvoir faciliter l’utilisation d’autres séquences du journal.
La didactisation de chaque séquence contient :

- la transcription des messages linguistiques contenus dans la séquence (voix off, prises de parole de témoins, d’acteurs impliqués dans l’information, etc.). Cette transcription est associée à un dictionnaire traducteur instantané : Alexandria, qui permet d’avoir la définition de chaque mot en français ou sa traduction dans 21 langues ;
- un résumé de la séquence ;
- 6 exercices interactifs autocorrectifs (2 par niveau : A2, B1 et B2) ;
- 3 feuilles de travail (une par niveau) imprimables et photocopiables pour une utilisation directe en classe ;
- 3 fiches professeurs (une par niveau) pour indiquer clairement les objectifs du cours, proposer des corrigés aux exercices interactifs, suggérer des scénarios de classe et inviter l’enseignant(e) à réfléchir sur les pratiques pédagogiques suggérées ;
- l’accès direct à la séquence qui peut être visionnée autant de fois qu’on le souhaite en faisant les exercices.

Comme le journal, ce dispositif dans son ensemble reste en ligne quinze jours avant d’être remplacé par un nouveau dossier.
Les exercices interactifs autocorrectifs

Deux exercices autocorrectifs par niveau sont proposés pour chaque séquence. On retrouve ici une typologie d’exercices relativement habituelle, mais agrémentée d’un accès direct au document lui-même et souvent de captures d’images extraites de la séquence : questions à choix multiples, associations, vrai – faux, remise dans l’ordre, textes à trous avec réponse ouverte ou textes à trous indiquant le nombre de lettres du mot recherché, textes à trous avec deux ou trois propositions de réponses à insérer, zones à cliquer pour identifier des mots appartenant à un champ sémantique, etc.

L’élève travaille à son rythme et selon sa stratégie personnelle. Il réalise l’exercice puis obtient une évaluation quantitative des réponses justes et fausses avec un écran d’aide qui lui donne une indication, un indice, une suggestion méthodologique pour trouver les bonnes réponses, par exemple, pour un texte à trous : « N’hésitez pas à faire des pauses dans votre écoute. Les phrases proposées suivent l’ordre du reportage. »
L’apprenant a alors le choix soit de reprendre l’exercice et de tenter de trouver les réponses restantes, soit de faire apparaître la solution.

Les auteurs sont attachés à diversifier le plus possible les exercices proposés afin d’éviter toute accoutumance excessive des utilisateurs qui conduit à réaliser les tâches sans réelle compréhension.
Les exercices interactifs combinent divers objectifs :

- la compréhension écrite : au niveau A2, par exemple, la compréhension de la consigne écrite et des phrases proposées comme items constituent déjà un exercice en soi ;
- la compréhension orale : chaque exercice proposé associe la séquence du journal télévisé à une tâche, une action - par exemple, identifier des mots qui ont été prononcés dans la séquence - et facilite ainsi l’accès au sens ; par ailleurs, comme plusieurs exercices s’appliquent à chaque séquence, l’apprenant est conduit à visionner plusieurs fois le document et ainsi à améliorer sa compréhension ;
- l’acquisition lexicale par des repérages de champs sémantiques ou de types de mots, par un choix de synonymes, etc.
- une éducation progressive aux médias : les exercices mettent en scène une vision active dans laquelle on prend conscience de tous les éléments constitutifs de la séquence du journal télévisé : identité et statut des locuteurs, lieux, bruits, structure de la séquence ou du montage, importance du commentaire en voix off, relations entre les informations linguistiques et l’image, etc.

L’apprenant peut choisir de faire tous les exercices en respectant la progression des niveaux ou bien d’accéder à un exercice de son choix.


Les fiches élèves

Souvent, les enseignants n’ont que peu de temps pour se préparer et rédiger des documents de travail pour leurs élèves sur des sujets d’actualité. 7 jours sur la planète propose donc d’associer en même temps le document source et du « prêt à enseigner ». Aux compétences visées de compréhension orale et écrite, s’ajoutent ici l’expression écrite et orale et des acquisitions grammaticales. Des propositions de corrigés des exercices sont données dans la fiche professeur correspondante.
Les fiches élèves sont conçues pour un cours de 45 à 50 minutes et sont constituées d’une page unique recto comprenant une succession de tâches pour les apprenants. Elles sont imprimables, photocopiables et directement utilisables en classe. Elles sont remplies soit individuellement, à deux ou en petits groupes par les apprenants.

Pour chaque séquence choisie dans l’émission, le professeur dispose de 3 feuilles de travail adaptées au niveau de ses élèves.


Les fiches professeurs

De nombreux professeurs n’utilisent jamais de document télévisuel en classe. Parmi ceux qui font entrer ce type de documents dans leurs cours, une enquête réalisée par TV5MONDE en 2005 a révélé que 66% d’entre eux travaillaient avec le journal télévisé. La séquence de journal télévisé apparaît donc comme un document privilégié pour le face à face pédagogique.
Le dispositif soutient les enseignants dans leur réflexion et leur apporte une aide concrète avec la proposition de véritables scénarios de classes.

Trois fiches professeurs sont consacrées à chaque séquence choisie. Elles sont rédigées pour rappeler les objectifs visés, proposer des déroulements de cours et contribuer à l’autoformation ou la formation des enseignants de français. Elles contiennent des suggestions de réponses pour les activités demandées aux élèves et apportent aussi souvent que possible des éléments pour une réflexion interculturelle.


Les outils complémentaires

Avec un peu d’attention, on se rend rapidement compte que certains thèmes ou sujets reviennent régulièrement dans l’actualité et sont dès lors traités de manière à peu près équivalente d’une fois à l’autre : des élections, des événements culturels, un exploit sportif, un sujet de santé, le décès d’une personnalité qui conduit à reprendre sa biographie, etc. Ces sujets sont donc par définition prévisibles.

On constate aussi qu’il est possible d’aborder le même document à des niveaux de connaissance linguistique différents : c’est la tâche qui détermine le niveau de difficulté et non uniquement le document. Une séquence télévisuelle contient des informations visuelles et sonores qui contribuent à la construction du sens tout autant que le message linguistique. Les activités proposées explorent en conséquence la totalité de ces vecteurs de sens.
Chaque fiche traite d’un sujet fréquemment représenté dans les séquences du journal télévisé et donne plusieurs démarches possibles à plusieurs niveaux. Très utiles pour la formation ou l’autoformation des enseignants, ces fiches permettent aussi de travailler facilement avec de très nombreuses séquences du journal télévisé. Ce qui compte alors, c’est d’aider les apprenants à mettre en place des stratégies de compréhension qui touchent non pas un seul document, mais des types de documents.

Quand enseigner, c’est apprendre

Au-delà de toutes les qualités pédagogiques qui aident à l’apprentissage et l’enseignement du français que ce soit en classe ou hors classe avec un support inhabituel et novateur, 7 jours sur la planète place les enseignants eux-mêmes en situation d’acquisition de connaissances. Le professeur continue à apprendre le français actuel avec ses élèves, il poursuit lui aussi son perfectionnement. À travers l’actualité de chaque semaine, il est placé au cœur des événements du monde, il se cultive, il acquiert des connaissances factuelles. Il entre ainsi dans une relation nouvelle avec le savoir qui donne du sens à son activité et qui par conséquent ajoute du sens à la relation pédagogique entre le professeur et ses élèves.

Avec 7 jours sur la planète, la langue est porteuse de contenu, d’information et de savoir, elle est au service de la compréhension du monde.

Sites Internet :
www.TV5.org/7jours
www.cavilam.com / www.leplaisirdapprendre.com
www.alliancefr.be


martes, 6 de marzo de 2007

EUROPAKO ERREFERENTZIA MARKO BATERATUA

Antton Peñalba

Gaitasun-mailak: B1, B2, C1

Mende berriak berrikuntza ugari ekarri ditu eta horien artean Europako haize berriak ekarri dizkigu hizkuntza irakasten dihardugun profesionaloi. Ohi den bezala, haize berri horiek hots eta soinu berriak ekarri dituzte eta, beste behin ere, hartaratu beharra egokitu zaigu, dantza berrietara moldatu beharra, hizkuntzen irakaste/ikaste-zereginetan murgildurik gabiltzanoi: ikasleei, irakasleoi, kurrikulugileei, azterketagileei, testugileei, azterketa-erakundeei...

Azken aldi honetan hamaika aldiz entzun dugun Europako Erreferentzia Marko Bateratua (EEMB) heldu zaigu guztion eskuetara, eta horren soinuan jardun beharko dugu denok aurrerantzean.

Europako Erreferentzia Marko Bateratua (EEMB) Europan, eta atzerriko hizkuntzen ikaraskuntzan batez ere, 1971 ezkero egindako ikerketa-lanen fruitua dugu, urteetan ereindako haziak emandako uzta oparoa, hiru hamarkada luzeetan jardunbide komunikatiboen ildotik egindako hamaika esperientzietatik ateratako ondorioen bilduma.

Aurrerantzean, hizkuntzak ikasi eta irakasteko eta ikaste-prozesu horiek ebaluatzeko orduan bultzatuko diren ekimen guztien iturburuan izango dugu Marko Bateratua. Bateratua diot, izan ere, erreferentzia bakarra izango da Europako hizkuntza guztientzat, bai ikas-prozesuetan helburuak eta edukiak finkatzeko orduan bai helburu horiek neurtu eta gaitasun agiriak aitortzeko orduan. Eta horrek, hizkuntza guztietan bateratsu ibiltze horrek, gardentasuna, bermea eta babesa ekarriko digu hizkuntza-irakaste zereginetan gabiltzanoi.

Hausnarketarako gonbitea egiten digu Markoak: hizkuntzei buruzko hausnarketa egiteko gonbitea; hizkuntzak ikasteko egiten den bide luze eta korapilatsuari buruz gogoeta egiteko gonbitea; ikaste-bide horretan garatu behar diren gaitasunak eta sustatu behar diren estrategiak gogoan hartzeko gonbitea; erabiltzaile batek hizkuntzan duen gaitasuna neurtzeko, ebaluatzeko, erabili behar diren bitartekoei buruz jarduteko gonbitea. Labur esanda, hizkuntzak irakaste-lanetan urteetan egin dugun lana soinu berrietara egokitzeko gonbitea egiten digu Markoak.

Markoak eskaintzen digun gonbite-gai zabal horretatik ebaluazioa ekarri nahi dut nik guztion gogora; izan ere, gaitasun-mailak finkatu behar horrek zeresan ugari emango digu datozen urteetan (Hezkuntzan eskolaldi bakoitzaren bukaeran ikasleei zein gaitasun-maila eskatuko zaien, HEOetako kurrikulu berrian zer maila finkatu behar diren...).

Zer dio Markoak gaitasun-mailei buruz? Zenbat maila finkatu ditu? Zer nolako gaitasun-maila eskatzen du maila bakoitzean ? Zertarako gai behar du hizkuntza-erabiltzaileak Markoak finkatu dituen maila bakoitzean ?

Ezer baino lehen, adierazi behar da Markoak proposatzen dituen Erreferentzia maila bateratuak praktikan bat datozela Europan 80.eko hamarkadatik aurrera ikaste-prozesuak antolatzeko indarrean izan diren mailekin: Hasierako maila (Breakthrough), Tarteko maila (Waystage), Atalase maila (Theshold), Maila aurreratua (Vantage), Gaitasun operatibo eraginkorra (Effective Operational Proficiency) eta Menderatze-maila (Maestry). Markoak hiru maila nagusi finkatzen ditu A maila, Oinarrizko erabiltzailea ; B maila, Erabiltzaile independentea ; eta C maila, Erabiltzaile gaitua. Eta maila bakoitzean enbor nagusi baten adarrak bailiran, bi azpimaila zehazten ditu.

A

Oinarrizko erabiltzailea


B

Erabiltzaile independentea

C

Erabiltzaile gaitua

A1

Hasierakoa

A2

Tartekoa

B1

Atalase

B2

Aurreratua

C1

Gaitasun operatibo eraginkorra

C2

Menderatze-maila







Zer esan nahi du Oinarrizko erabiltzailea izateak? Eta Erabiltzaile independentea? Eta gaitua?

Hamaika zehaztapen egin litezke mailak definitzeko, izan ere, Markoa aberatsa da oso mailaz maila erabilera-esparruak, hizkuntza-jarduerak, komunikazio-gaitasunak, estrategiak, hizkuntza-gaitasuna... finkatzeko orduan. Ekarpen honen helburua , hegazkinetik ateratako argazkiak nola, Markoak definitzen dituen Erreferentzia maila bateratuei argazkia ateratzea da, bakoitzaren ezaugarri nagusiak eman eta elkarren arteko aldea argitzen ahalegintzea, alegia.

Ikus ditzagun zein maila finkatzen dituen Europako Erreferentzia Marko Bateratuak.

A1. Oinarrizko erabiltzailea. Hasierako maila

Maila honetako erabiltzailea gai da bere buruari, bizitokiari, ezagutzen duen jendeari, dauzkan gauzei buruzko galdera errazei erantzuteko, eta gai da familiako gaiei buruz edo berehalako premien arloei buruzko adierazpen errazak egiten hasi eta jarraitzeko, aurrez prestatutako eta lexikoaren arabera antolatutako egoera espezifikoetarako esaldi-multzo batean soilik oinarritu gabe. Maila honetako erabiltzaileak, beraz oso-oso esparru pertsonaleko, pribatuko, eta gertuko oinarri-oinarrizko komunikazio-egoerei egin diezaieke aurre. Oso esaldi sinpleak eta bakunak erabiliko ditu, askotan esaldi funtzional ikasiak.

Esaten da maila hau duen erabiltzailearekin jarduteko borondate ikaragarria behar dela. Bizkaiko atsotitz batek oso ondo laburtuko luke maila honetan dagoen erabiltzailearen gaitasuna “ Hau da nire mina, esan nahi eta ezina”. Bada esaten duenik maila honek ez duela komunikazio-gaitasunik erakusten eta gehiago dela ikaste-prozesuaren hasiera, eman beharreko lehenengo urratsa hizkuntza erabiltzeko gaitasuna aitortzen duen maila baino.

A2.- Oinarrizko erabiltzailea. Tarteko maila

Zenbaitek dio xede den hizkuntza horretan “biziraun” ahal izateko maila dela hau. Komunikazio mailaren atariko estadiumaren aurreko estadiuma da. Maila horretako erabiltzaileak gizarte-harremanetan bete behar diren oinarrizko funtzioak betetzeko gaitasuna du. Gai da, adibidez: agurtzeko eta jendeari hitz egiteko adeitasunezko formak erabiltzeko; jendeari ongi etorria emateko formak erabiltzeko; zer moduz dauden galdetzeko eta berrien aurrean erreakzioa adierazteko; lanean eta denbora librean egiten duenari buruzko galderak erantzuteko; eguneroko jarduna kontatzeko, gonbitea egin eta gonbiteei erantzuteko; zer egin, nora joan eta nola elkartu adierazteko, planak egiteko; eskaintzak egiteko eta eskaintzak onartzeko. Gai da , halaber, oinarrizko ondasunak eta zerbitzuak eskuratzeko. Esate baterako: dendetan, postetxean edo bankuan truke errazak egiteko; garraioari –autobusei, trenei eta taxiei– buruzko informazio bakuna lortzeko; oinarrizko informazioa eskatzeko, helbideak emateko eta txartelak eskuratzeko; eguneroko ondasunak eta zerbitzuak eskatzeko eta emateko.

Gai da truke errazak egiteko, betiere solaskideak laguntzen badio, oso mantso hitz egin eta gauzak behin eta berriro errepikatzen badizkio, alegia. Denok izan gara noizbait atzerrian bertako hizkuntzan moldatuko ginelakoan. Hoteleko helbidea eskuan, han abiatu gara, autoa bazterrean utzita, hotelera joateko bidea galdetzera. Ondo pentsatu, buelta batzuk eman esan behar dugunari, birpentsatu nola esan, galdera ondo-ondo pentsatu eta egin diogu galdera bertako hiztunari. Hotela gertu badago, hau da, hurrengo biribilgunea pasa eta ezkerretara, edo handik gertu, hurrengo etxe-sailean, eskerrak eman eta han joango gara pozarren. Hotela urritiago badago, ordea, handik etxe-sail batzuetara, bizpahiru biribilguneri buelta eman eta zubiren bat zeharkatu ondoren, orduantxe komeriak! "Bai, bai" esan, solaskideak muturra zimurtzen duela ohartzen bagara, ezetz esan eta hantxe joango gara hurrengo bati ezer galdetzeko asmo handirik gabe. Maila horretako erabiltzailea, gai bai, baina... Zertarako gai? Borondatea bai, elkarrizketari hasiera emateko gai bada, baina solaskidearekiko menpekotasun handi duen erabiltzailea dugu. Biziraun bai, baina estuasun dezente pasatuta.

B1 Erabiltzaile independentea. Atalase maila

Maila hau bisitariak atzerriko herrialde batera joateko behar duen mailari dagokio, eta bi ezaugarri nagusi ditu.
.- Lehenengo ezaugarria da zenbait egoeratan harremanak izateko eta nahi duena lortzeko gaitasuna izatea . Adibidez, maila hau duen erabiltzaileak inguruan entzuten duen eztabaida zabal baten ildo nagusiei jarraituko die, baldin eta eztabaida hori hizkera estandarrean eta argi ahoskatua bada; lagunarteko elkarrizketa informaletan norberaren ikuspegia eta iritzia adieraziko du; ulertarazi nahi duen ideia nagusia adierazteko gauza izango da; zer nahi duen oro har azaltzeko hizkuntza sinplea malgutasunez erabiliko du; elkarrizketan edo eztabaidan aritzeko gai izango da, tarteka berak zer esan nahi duen zehazki ulertzea zaila izan badaiteke ere; esan nahi duena ulertaraziko dio solaskideari, nahiz eta nabarmena izan etenak egiten dituela bere hitzaldiko gramatika eta lexikoa antolatzeko eta akatsak zuzentzeko, batez ere ekoizpen libreko tarte luzeetan.

.- Bigarren ezaugarria eguneroko bizitzako arazoei aurre egiteko malgutasunez jokatzeko gaitasuna da. Maila honetako hiztuna, adibidez, garraio publikoan oso arruntak ez diren egoerei aurre egiteko gai izango da; bidaia-agenteekin bidaiak prestatzean edo bidaia egitean egoera gehienetan ongi moldatuko da; elkarrizketa arruntetan bat-batean sartuko da, aldez aurretik hitzaldia prestatu gabe ere; kexatzeko gai izango da; elkarrizketa/kontsultetan (adibidez gai berri bati heltzean) aurrea hartuko du, nahiz eta elkarrizketa egiten duenarekiko oso lotuta egon; norbaiti esan duena argitzeko edo lantzeko eskatzeko gai izango da.

Esan liteke maila hau duen erabiltzailea, estuasunak gorabehera, gai dela xede hizkuntza duen herrian bizitzeko. Oporretara joan eta bizirik irauteko: munduan zer gertatzen den jakiteko, beharrezko dituen zerbitzuak bereganatzeko, bidaian izan daitezkeen gorabehera arruntetan moldatzeko... Esan genezake hau litzatekeela hizkuntza batean bizi ahal izateko maila eragingarri txikiena, erabiltzaile beregainaren ataria, alegia.

B2 maila. Erabiltzaile independente aurreratua

Maila hau, erabiltzaile independente aurreratuaren maila, erabiltzaile beregainaren maila da.

Maila honetako erabiltzaileak bere ikaste-prozesuan aurrera egin du eta une honetan norabait heldu dela sentitzen du. Nor dela ikusten du eta bestelako begiekin begiratzen du ingurura. Nola edo hala moldatzeko baino gaituago ikusten du bere burua. Etengabe babestua sentitzetik, babesa emateko gai ikusten du bere burua; gaizkiulertuak etengabe sortaraztetik, gaizkiulertuak argitzeko gai; etengabe zuzendua izatetik, zuzentzaile izatera. Lehenengo aldiz sentituko du xede-hizkuntzan erosotasunez bizitzeko gaitasuna: gai anitzi buruz jarduteko gaitasuna, hedabideak ia batere arazorik gabe erabiltzeko gaitasuna, esan gabe esaten diren gauza asko eta asko ulertzeko gaitasuna, bere inguruko errealitatetik abstrakziorako lehenengo urratsa emateko gaitasuna...

Adibidez, maila honen beheko aldean argudio eraginkorra da nagusi. Komunikazio-maila hau eskuratu duen erabiltzaileak eztabaidetan bere iritziari buruzko azalpenak emango ditu eta hari eutsi, azalpen, argudio eta iruzkin egokien bidez; gai jakin bati buruzko ikuspegia azaltzeko gai izango da, aukera bakoitzaren abantailak eta eragozpenak adieraziz; argudio arrazoituen katea osatuko du; argudio bat garatzeko gauza izango da, ikuspegi jakin baten alde edo kontra eginez; arazo bat azaldu eta negoziazioan parte hartzen ari den beste partearekin jardungo du adostasuna bilatzeko; arrazoiei, ondorioei eta egoera hipotetikoei buruz espekulatzeko gai izango da; gai arruntei buruzko eztabaida informaletan parte hartuko du, era aktiboan, iruzkinak eginez, bere iritzia garbi azalduz, proposatutako alternatibak ebaluatuz, eta hipotesiak egin eta haiei erantzunez. Bestalde, maila honetan aurrera egin ahala, beste bi ardatz ere agertuko dira.

.- Lehena, gizarteko diskurtsoan nola edo hala moldatzeko baino gehiagorako gai izatea da. Adibidez: elkarrizketan naturalki, jariotasunez eta eraginkortasunez jarduteko gai izatea; inguru zaratatsuan ere ahozko hizkuntza estandarrean zer esaten den xehetasunez ulertzeko; elkarrizketa abiatzeko, egoki denean hitza hartzeko, eta, hala behar denean, elkarrizketa eteteko, nahiz eta batzuetan ez izan oso dotorea; esaera eginak erabiltzeko (adibidez, "Ez da erraza galdera horri erantzuten"), denbora hartzeko eta esan beharrekoa formulatu bitartean, hitz egiteko txandari eusteko; jariotasunez eta bat-batean aritzeko, jatorrizko hiztunekin presiorik edo ahalegin handirik gabe harremana izateko moduan; elkarrizketan gertatzen diren norabide, estilo eta enfasi aldaketetara egokitzeko; jatorrizko hiztunekin harremana edukitzeko, nahi gabe haiei barre eragin gabe edo haiek gogaitu eta jatorrizko beste hiztun batekin ez bezala aritzera behartu gabe.

.- Bigarren ardatza, hizkuntzaren jabetzaren maila berria da. Gai izango da: akatsak zuzentzeko, akats horiek gaizki ulertua sortu badute; akatsez edo hutsegiteez ohartuz gero, akats edo hutsegite horiek zuzentzeko; zer esan eta nola esan prestatzeko, hartzailearengan izango duen eragina kontuan harturik.

Esan liteke hau dela atzerriko hizkuntzan normaltasunez eta zailtasunik gabe bizi ahal izateko komunikazio-gaitasun maila eta lanbide askotan, berariazko erabilerarik eskatzen ez duten lanbide askotan, eskatzen den gaitasun-maila.

C1 Erabiltzaile gaitua. Gaitasun operatibo eraginkorra

Maila honen ezaugarri nagusia diskurtso-sail zabal bat erabiltzeko gaitasuna da, jariotasuna eta bat-bateko komunikazioa bideratzeko aukera ematen duen diskurtsoa osatzeko gaitasuna, gertuko errealitatetik harantzagoko gaiez aritzeko gaitasuna, arrazonamenduak eta ideia-mailako argudioak emateko gaitasuna.

Maila horrek aitortzen duen gaitasuna duen erabiltzailea ondokoetarako gai da. Gauzak jariotasunez eta bat-batekotasunez, eta are ahalegin handirik egin gabe, adierazteko. Hiztegi-errepertorio zabala eta txukuna du, eta horrek hutsuneak itzulinguruak eginez betetzeko aukera ematen dio. Ez du ahalegin nabarmenik egin beharrik esamoldeak edo saiheste-estrategiak bilatzeko; kontzeptu mailan jarduteko eta bere ezagutza-esparruko ez diren kontzeptu zailekiko gaiei buruzko jardunean bakarrik izango du hizkuntzaren berezko jarioari eusteko zailtasuna.

Diskurtso-trebetasunek ere garrantzi handia dute C1 mailan. Adibidez: gai da diskurtso-funtzioen errepertorioan, bere iruzkinak egitean, esamolde egokia aukeratzeko eta entzuleen arreta erakartzeko, denbora irabazteko edo gogoeta egiten duen bitartean arreta erakartzen jarraitzeko. Diskurtso argia, ongi egituratua eta zalantzarik gabea eratzen du, eta ondo menderatzen du egituren, lokailuen eta kohesio osagaien erabilera.

Hau litzateke jatorrizko hiztun eskolatuaren, erdi-mailako eskola duen jatorrizko hiztunaren maila. Atzerriko zenbait herrialdetan komunikazio-maila hau eskatzen zaie atzerriko ikasleei bertako unibertsitatean ikasi ahal izateko.

C2 Erabiltzaile gaitua:menderatze-maila

Menderatze-maila deitua, ez da ama-hizkuntza duen hiztunaren gaitasuna edo horren hurbileko gaitasuna berdintzeko xedeaz sortua. Maila honen helburua goi-mailako ikasleen diskurtsoan aurkituko den hizkuntz zehaztasuna, egokitasuna eta erabilera-erraztasuna ezaugarritzea da. Maila honetan honako deskribatzaile hauek neurtzen dira: esanahiaren ñabardura txikiak aditzera ematen ditu zehaztasun handiz, modalizatzaileak erabiliz; aski esapide eta lagunarteko esamolde dakizki, eta esanahiaren ñabardurak bereizten ditu; solaskidea ez ohartzeko moduan saihesten ditu zailtasunak eta birformulatzen du esan nahi duena.

Maila hau duen erabiltzaileak kontzeptuen munduan jarduteko gaitasun handia izango du eta adierazteaz gain, nola adierazteari ere berebiziko garrantzia emango dio. Gai izango da adierazpide laua alboratu eta bere adierazpideari behar adina ñabardura ezartzeko, hizkuntza erpinduna erabiltzeko, ironia orain, metafora gero, konparazioak... Adierazteaz gain, gai izango da maisutasunez aritzeko eta solaskideei eragiteko, hizkuntza pertsuasiorako bide gisara erabiltzeko.

“Ezina eta mina” adierazi behar duen erabiltzailea dugu mutur batean. Totelka, kiskun-kaskun, tupustean, bere inguru gertuko eta erabilera pribatuko gaiei buruz ikasitako esapide eginez bakarrik jardun lezakeena; eta bestean, hizkuntza pertsuasio-tresnatzat hartuta, baliabide poetikoak erabilita, abstrakzioaren goi mailan jardun eta entzuleak lilura litzakeen erabiltzailea. Eta tartean gaitasun ezberdina erakusten duten mailak.

Azaldu ditugu , azaletik bada ere, maila bakoitzaren ezaugarriak. Ikus dezagun orain zein diren elkarren arteko aldeak. Horretarako B1, B2 eta C1 mailak hartu ditugu eta ondoko koadroetan elkarren artean dagoen aldea azalduko dugu.


B1

B2

C1

Arloak eta gaiak

Batez ere arlo pertsonaleko eta publikoko gai ezagunak:bere burua, familia, etxea, gustuak eta ohiturak, bidaiak, festak, kirolak...

Neurri txikiagoan lan eta hezkuntza arlokoak, baina, betiere, gertukoak eta ezagunak.

Arlo publikoko, lan-arloko eta hezkuntza- arloko gaiak: ingurumena, aisia, giza harremanak, osasuna, komunikazioa... Eguneroko albistegietako gaiak eta gaurkotasun handiko artikulu eta erreportajeak.

Gertuko bizitza-esparrukoak baino arlo orokorragokoak ukitzen dituzten gaiak.

Gai konplexuak eta abstraktuak edozein erabilera esparrutakoak: gizarte-harremanetakoak, akademikoak, lanekoak... Gaurkotasuna duten gaiak eta jendarteko aldizkarietakoak.

Testu-motak

Batez ere narratiboak (bizipenak, esperientziak, berri laburrak, ipuinak), deskribapenak, instrukzioak, azalpenak, oharrak eta afixak, eta argudio testu oso oinarrizkoak.

Errazak, egitura argia dutenak, hizkera estandarra eta jario geldoa.

Hedabideetako, eskolako eta laneko edozein testu mota, nahiz eta konplexua izan forma eta edukien aldetik, gaia ezaguna bada.

Hizkera estandarra edo estandarretik gertukoa eta jario naturala.

Edozein testu-mota, baita egitura konplexua badu ere, oso argia ez bada ere, estandarretik zerbait urruntzen bada ere, edo entzundakoetan zarata badu ere.

Edozein kanaletatik jasoa, gaia ezezaguna bada ere.

Trebetasun hartzaileak

Ideia nagusiez jabetzeko gauza da. Eta egoera ezagunetan zehaztasunez jabetzeko gai.

Informazioak esplizitua behar du.

Ideia nagusiez jabetu eta baita dedukzioak egiteko edo informazio inplizitua jasotzeko gai (esatariaren jarrera, umorea, tonua...). Zailtasunak izango ditu maiztasun urria duten hitzekin eta lokuzioekin.

Xehetasunak eta ñabardurak ulertzeko gai da: iritzi inplizituak eta esplizituak, hiztunen jarrera eta beren arteko erlazio inplizituak, esamolde idiomatikoak eta erregistro aldaketak...

Lagun arteko hizkuntza edo argota ulertzeko gai.

Hizkera estandarretik urruntzen den neurrian zailtasunak izango ditu.

Trebetasun ekoizleak

Oinarrizko deskripzioak, bizipenak, esperientziak, sentimenduak, berri laburrak, gertakizunak, ipuinak, erabilera-instrukzio errazak, prestatutako azalpen errazak...

Zehaztasuna adierazteko laguntza behar du.

Bere intereseko gai askori buruzko azalpenak, deskribapenak, kronikak, instrukzioak. Bere iritzia zuritu dezake aurkako eta aldeko argudioak emanez, edo iritzi edo arazo baten abantailak eta eragozpenak azalduz.

Azalpen argiak eta zehatzak egiteko gai da: ideiak garatu, bere ikuspegiari eusteko ideia osagarriak eta adibideak eman eta amaieran ondorio egokiak atera.

Ñabardurak adierazteko gauza da: ziurtasuna edo zalantza, konfidantza, antzekotasuna, beharra, probabilitatea, balorazioa...

Elkarreragina

Elkarrizketa arruntetan moldatzen da, nahiz eta noizbait errepikarazi solaskideari edo tentsio apur bat sortu.

Negoziazioan gai da planak negoziatzeko: zer egin, nora joan, nola egin, asmoak konparatu, adostasuna eta ez-adostasuna adierazi...

Elkar ulertzen dutela egiaztatu lezake.

Elkarrizketa bat bideratu lezake, galderak aldez aurretik prestatuta badaude.

Zehaztasunak adierazteko orduan laguntza behar du.

Lagunarteko gutunak eta oharrak idazteko gai da.

Jatorrizko hiztunekin jardun lezake arazorik gabe, solaskideengan batere tentsiorik sortu gabe.

Eztabaidan parte har lezake, bere ideiak azaldu eta besteen argudioei erantzun, hipotesiak egin...

Hiru baino solaskide gehiago direnean, eta berari zuzenean zuzentzen ez bazaizkio, zailtasunen bat izan lezake.

Negoziazioan, egoera gatazkatsu batean parte har lezake eta arazoari irtenbidea eman.

Elkarrizketak egin litzake , prestatutako gidoia utzi eta bat-batean arituz.

Gutun formalak eta kexa-gutunak idatz litzake.

Eztabaidetan erraztasun handiz ariko da solaskideen arteko erlazio konplexuez jabetuta.

Eztabaida formaletan sinesgarritasunez argudiatu, galderei eta adierazpenei egoki erantzun eta kontrako argudio konplexuei aurre egiteko gai da.

Elkarrizketetan elkarrizketatu eta elkarrizketatzaile gisa aritu liteke. Eztabaidagai diren ideiak garatuko ditu, harridura hitzak erabili eta adierazi nahi dituen ñabardurak adieraziko ditu.

Estrategiak

Elkarreragina

Elkarrizketa bizirik mantentzeko gai da, nahiz eta batzuetan solaskidearen laguntza behar.

Hitza hartu eta bukatzeko gai da

Gai da hitza hartu, aritzeko eta bere jarduna amaitzeko, nahiz eta batzuetan bere jarduna eten. Zenbait esapide egin erabil litzake.

Beste solaskideak esandakoa jaso eta laburtu lezake.

Elkarrizketa bizirik mantentzeko gai da, solaskideak parte hartzera gonbidatu, berak esaten duena ulertzen diotela egiaztatu...

Gai da bere ekarpena eta besteena trebetasunez bateratzeko.

Bere ekarpenak beste solaskideenei lotu, eta elkarlanean jarduteko gai da: beste solaskideek esandakoa laburbildu, besteen parte hartzea sustatu...

Esamolde egokiak erabiltzen ditu txanda hartzeko, eta gai da solaskideen arreta mantenarazteko bere diskurtsoa eraikitzen duen bitartean.

Jarioa

Era ulergarrian hitz egiten du, baina eten nabarmenak egiten ditu gramatika eta lexikoa planifikatzeko, batez ere jardun libreetako tarte luzeetan.

Erritmo uniformean aritzeko gai da; dena dela, zalantza egin lezake esamolde edo egituren baten bila dabilenean. Eten luze gutxi egiten ditu.

Jario naturala du. Erraz jarduten da, ia batere ahaleginik egin gabe. Kontzeptu zailak adierazi nahi dituenean bakarrik galduko du jarioa.

Hizkuntza-gaitasuna

Oinarrizko morfosintaxiaren jabe da.

Oinarrizko hiztegi egokia erabiltzen du.

Zuzen aritzen da, nahiz eta akatsik egiten duen. Ama-hizkuntzaren eragin nabaria du.

Hizkuntza maila zabala du eta komunikatzeko gai da, hitzak eta esaldiak bilatzen ibili gabe. Badaki esaldi konplexuak egiten ere, tarteka.

Akats gutxi egiten ditu eta ez dira sistematikoak. Zuzenketak egiteko gai da.

Hiztegi zabala du. Sinonimoak erabiltzen ditu, baina batzuetan zalantzak izango ditu eta perifrasiak erabiliko ditu.

Baliabide ugariren jabe da eta egokiena aukeratzen du adierazi nahi duena zehaztasunez adierazteko.

Hiztegi zabala du eta esamoldeak eta ahozko beste zenbait adierazpide ere erabiltzen ditu.

Zuzentasun handia du eta akats bakanak egiten ditu eta askotan ihartuak.

Gaitasun diskurtsiboa:

Koherentzia eta kohesioa

Testu errazak sortzen ditu. Esaldi lokabeak erabiltzen ditu eta oinarrizko loturak. Elkarri lotutako ideia lineal sail bat lotzeko gauza da.

Erregistro bakarrean arituko da.

Diskurtso argia eta koherentea egiteko gai da. Kohesio-mekanismo sail mugatua erabiliko du. Mintzaldia luzea denean, urduritasuna erakutsi lezake . Puntuazio-zeinuak erabiliko ditu.

Testu argiak, arinak eta ondo josiak egiten ditu. Testu baliabideak egoki erabiltzen ditu: lokailuak, erreferentzia mekanismoak eta beste zenbait antolatzaile.

Ideiak behar bezala garatzen ditu.

Gaitasun soziolinguistikoa

Eguneroko hizkuntza-funtzioak betetzeko gai da eta kortesiazko arauak betetzen ditu: gutunen buruak, agurrak…

Ama-hizkuntzaren eragin nabaria du.

Erregistro formala eta informala erabiliko ditu, egoeraren arabera.

Esamolde eta lokuzio ugari ezagutzen ditu. Erregistro batean baino gehiagotan aritzeko gai da, oso muturrekoa ez bada.( sentimenduak adierazi, txantxetan jardun, maitasun-hitzak esan...)

Komunikazio estrategiak

Hitza falta bazaio, beste era batera esaten ahaleginduko da, nahiz eta batzuetan ama-hizkuntzara jo.

Esan nahi duena zuzentzen du, solaskideak horrela eskatzen badio.

Jarduna eten eta berriro hasteko gauza da.

Gai da egoerari egokitzeko, hutsuneak bete ahal izateko parafraseatzeko eta egindako akatsak bat-batean zuzentzeko, solaskideak ezer esan gabe. Solaskideak ez diola ulertu ohartzen bada, gai da esandakoa birformulatzeko eta beste era batera esan edo esandakoa argitzeko.

Hartzaileak aintzat hartzen ditu eta bere jarduna egokitu. Zenbait ideia konplexu bestela esateko, argitzeko, berresateko... gai da.

Naturaltasun osoz betetzen ditu hutsuneak: parafrasiez eta bestelako betegarriez.

Inork esan gabe ohartzen da ulertzen ez badiote, eta berreraikitzen du bere diskurtsoa.

Orain arte esandakoak dira ebaluazioaren munduan aurrerantzean izango ditugun joko-arauak, hauek zelaiaren neurriak. Gure lana izango da joko neurri hauetara, Europako hots, soinu eta haize berrietara moldatzen ikastea. Ekinaz ezina egina dio esaera zaharrak. Ekinak jarriko gaitu gu ere Europako zelaiaren neurrira.

 
Creative Commons License
Esta obra está bajo una licencia de Creative Commons.